Makale İçeriği
İftira Suçu
İftira suçu, hakkında savcılık soruşturması açılması veya idari yaptırım uygulanması için bir kimseye hukuka aykırı bir fiil isnat edilmesidir.
Law and justice conceptİftira suçunun oluşması için kendisine yasalara uygun olmayan fillerin isnat edildiği kişinin söz konusu fiili işlememiş olması gerekmektedir. İftira suçunun ortaya çıkması için doğrudan kast olması gerekir. Ayrıca iftira suçu oluşması için kişiye somut bir fiil isnat edilmiş olmalıdır, kanıtlanabilir olmalıdır. Bazı şartlarla ortaya çıkan iftira suçu sonucunda cezai yaptırımlar ile karşı karşıya kalınabilir.
Yetkili makamlara yapılan şikayetlerin yanı sıra basın veya yayın gibi kanallarla bir kimsenin hukuka aykırı fiil işlediğini belirtmek de iftira suçunun ortaya çıkmasına sebep olabilir. İftira suçunu işleyen kişilerin karşı karşıya kalacağı hapis veya para gibi farklı cezai yaptırımlar vardır.
İftira Suçu Şartları Nelerdir?
Kişilere hukuka uygun olmayan bir fiil isnat edilmesi ile birlikte iftira suçu ortaya çıkabilir. İftira suçu şartlarında kişilere isnat edilen fiilin suç olup olmadığına bakılmaksızın herhangi bir fiil sebebiyle yapılan isnat ile birlikte iftira suçu ortaya çıkabilir. Örnek olarak; herhangi bir kamu kurumunda kişilerin haksız yere kınama suçu almasına sebep olan kişiler de iftira suçu işlemiş olacaktır.
Hukuksal alanda iftira suçunun ortaya çıkması için gerekli olan bazı şartlar bulunmaktadır. Yetkili mahkemelerce incelenen durumların ardından iftira suçunun ortaya çıktığına ulaşılırsa yargılama yapılabilir. İftira suçunun bazı şartları şu şekildedir;
- Kişilere hukuka aykırı fiil isnat edilmesi,
- Yetkili makamlara ihbar edilmesi,
- Basın veya yayın yoluyla yapılması,
Kişilere isnat edilen filler, isnatta bulunan kişi tarafından yapılmamış olabilir. Bu durumun belirlenmesinden sonra ilgili mahkemelere dava açılabilir. Aynı zamanda belirli bir suçun üzerine ekleme yapılarak açılan davalarda da iftira suçu ile karşı karşıya kalınabilir. Bir fiil için yapılan isnadın herhangi bir kişi için yapılması gerekmektedir.
İftira Suçunun Cezası Nedir?
Belirlenen kanunlara göre iftira suçu işleyen kişilere çeşitli cezai yaptırımlar uygulanmaktadır. İftira suçunun cezası nedir? Bir kimsenin işlemediği bir suçu işlemiş olarak gösteren kişilere iftira suçu kapsamında ceza verilmektedir. Verilecek ceza genellikle hapis cezası olsa da çeşitli durumlarda para cezasına da dönüştürülebilir.
İftira suçunun atıldığı kimseler tarafından hukuk mahkemelerine dava açılabilir. Dava neticesinde bir kişinin iftira suçu işlediği belirlenirse 1 ve 4 yıla kadar hapis cezasına çarptırılır. İsnat edilmiş suçu işlemediği gerekçesiyle, beraat kararı veya kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verilmiş mağdurun aleyhine olarak bu fiil sebebiyle gözaltına alma ve tutuklama dışında diğer bir koruma tedbiri uygulanmış ise, verilecek ceza yarı oranında artırılır.
İftira suçunda uydurma eser ve delillerin kullanıldığı tespit edilirse cezanın yarı oranda arttırılması mümkündür. Kişilerin suçlandığı fiil nedeniyle gözaltına alma ve tutuklama gibi durumlarla karşılaşması da cezaların artırılma sebepleri arasında yer alır.
İftira suçlarında mağdurların müebbet hapis cezasına çaptırılması durumunda iftira suçunu işleyen kişilerin 20 ve 30 yıl arasında hapis cezası alma durumu vardır. Eğer mağdur hapis cezasını almaya başlamışsa iftira suçu cezası yarı oranda yükseltilir.
İftira Suçu Tazminat Davası
İşlemediğini bildiği halde hakkında iftira suçu atılan biri maddi manevi tazminat davası açabilir. İftira atılması sebebiyle yargılanan biri iftira suçunu kanıtlamak amacıyla makamlara ihbar veya şikayette bulunabilir. İftira suçunda gözlenen fiili işlemediğini kanıtlaması durumunda beraat kararı veya kovuşturmaya gidilebilir. Mahkemece iftira edene maddi manevi tazminat kararı verilmesi olası bir durumdur. Maddi manevi tazminata karar verilmesi halinde verilecek cezada iftiraya uğrayanın yargılandığı maddelere ve neyle hüküm aldığına bakılır. Tutuklanmayla sonuçlanan iftiralarda maddi manevi tazminatlar bir hayli fazla olmaktadır.
İftira Suçu Şikayet Dilekçesi
İftira suçu şikayet dilekçesi bulunulan ilin Cumhuriyet Başsavcılığı’na yazılır. İftira suçu şikayet dilekçesinde iftira suçunun nasıl işlendiği açık ve net bir biçimde anlatılmalıdır. Şikayet eden kişinin kimlik veya kimlik bilgilerini şikayet dilekçesine eklemesi gerekmektedir. Aynı zamanda iftira suçuyla itham edilen kişiye ait kimlik veya kimlik bilgileri de dilekçede bulunmak zorundadır. Varsa mağdurun elinde bulunan suçsuzluğuna dair kanıtlar ve mağduriyete sebep olan mahkeme kararı ek olarak dilekçede sunulmalıdır.
İftira suçu şikayet dilekçesi yazılırken alanında uzman bir avukattan yardım alınıp dilekçede yer alması gereken maddeler özenle belirlenmelidir. Dilekçede sunulan tüm maddeler kanıtlanabilir ve anlaşılır olmalıdır.
İftira Suçu Örnekleri
İftira suçu örnekler şu şekilde sıralanabilir;
- Başkasına ait kimlik veya kimlik bilgilerinin suç işlemede kullanılması
- Asıl suç işleyeni korumak amacıyla suçu başkasının üzerine yıkmak
- Suç işlemediğini bildiği halde hakkında soruşturma açılmasına sebep olmak
İftira Suçu Şikayet Süresi
İftira suçu şikayet süresi olarak davanın zamanaşımı süresi olan 8 yıl içinde savcılığa şikayette bulunulmalıdır. Bu süre geçtikten sonra dava savcılık tarafından soruşturulamaz.
İftira Suçunda Pişmanlık Nedir?
Hukuksal süreçlerde önemli bir nokta olan pişmanlık iftira suçu için de geçerlidir. İftira suçunda pişmanlık nedir? Etkin pişmanlık durumunda suçlulara verilecek cezalarda indirime gidilebilir. Mağdur hakkında yapılan iftiranın idari soruşturma başlamadan önce iptal edilmesi durumunda cezanın beşte dördü kadar indirime gidilecektir.
Aynı zamanda mağdur kişi veya kişiler hakkında henüz kovuşturma süreci başlamamışsa, iftira suçu sebebiyle mahkemeler tarafından verilecek cezalarda dörtte üç oranında indirime gidilmektedir. Etkin pişmanlıkta indirilen cezalar şu şekildedir;
- Hükümden önce gerçekleşirse üçte iki oranında,
- Mahkumiyetten sonra gerçekleşirse cezanın yarısı oranında,
- Mağdurun cezasının infazının başlaması durumunda cezanın üçte biri oranında,
Etkin pişmanlık durumunda belirtilen oranlarda ceza indirimlerine gidilebilir. İdari yaptırım alanındaki iftira suçlarında da belirli etkin pişmanlık durumlarında ceza indirimleri ortaya çıkabilir. İftira suçu davalarında süreç hassas olduğu için avukatlık hizmetlerinin tercih edilmesi faydalı olacaktır.
İftira Suçu Nasıl İşlenir?
Hukuk alanında karşı karşıya kalınan iftira suçu farklı şekillerde işlenebilir. İftira suçu nasıl işlenir? Yasalara göre belirlenen üç farklı iftira suçu işleme biçimi bulunmaktadır. İftira suçu işleme biçimleri şu şekildedir;
- Şikayet yoluyla işlenen iftira suçu,
- İhbar yoluyla işlenen iftira suçu,
- Basın ve yayın yoluyla işlenen iftira suçu,
Belirlenen yollarla işlenen iftira suçuyla birlikte ilgili mahkemelerde yargılama süreci başlayacaktır. Yargılama sürecinin başlamasıyla birlikte iftira suçunun nasıl işlendiğine dair belirlemeler yapılacaktır. Şikayet yoluyla işlenen iftira suçunda suçun işlenmesine sebep olan şikayetin idari ve yetkili makamlara yapılmış olması gerekmektedir.
Resmi makamlara verilen dilekçeler ile birlikte ihbar yoluyla iftira suçu işlenebilir. Yetkili makamlara verilen şikayet dilekçelerinde imza bulunma zorunluluğu yoktur. Diğer bir suç işleme biçimi olan basın yoluyla iftira suçunda çeşitli iletişim kanallarındaki beyanlar kabul edilir.
Farklı basın ve yayın organlarında bir kimse hakkında hukuka uygun olmayan isnatta bulunması sebebiyle iftira suçu işlenir. Günümüzde sık sık karşı karşıya kalınan basın ve yayın yoluyla işlenen iftira suçu, hukuksal sürecin başlamasına sebep olmaktadır. Bu suçların işlenmesinin ardından yetkili mahkemelere başvuru yapmak mümkündür.